Steunpunt HB ondersteunt scholen in het bieden van passend onderwijs aan leerlingen met hoogbegaafdheid. Leerkrachten, intern begeleiders en andere betrokkenen geven hier binnen hun school vorm aan. Steunpunt HB kan hier op verschillende manieren in adviseren en ondersteunen… [lees meer]
Regio's
Inhoud volgt
Scholingsmogelijkheden rondom begaafdheid
Slim Educatief
Specialist Begaafdheid SE/ZOO®
https://www.slimeducatief.nl/cursus/specialist-begaafdheid/
Een één-jarige opleiding tot Specialist Begaafdheid, waarbij je je ook kan aansluiten bij de Landelijke Beroepsvereniging van Specialisten Begaafdheid (LBSB).
Kosten: €3150,- excl. literatuur
Specialist Dubbel Bijzondere Leerlingen (Specialist DBL)
https://www.slimeducatief.nl/cursus/specialist-dubbel-bijzonder/
Een twee-jarige opleiding tot Specialist Dubbel Bijzondere Leerlingen, waarbij een vooropleiding tot
Specialist begaafdheid noodzakelijk is.
Kosten: €3150,- excl. literatuur
Verkorte cursussen en/of workshops op school zijn ook mogelijk.
Radboud Universiteit
https://www.rcsw.nl/maatwerk-opleidingen/ritha/students-nl
Door de Radboud Universiteit worden er 2 opleidingen aangeboden: RITHA Practitioner en RITHA Specialist. Beide opleidingen zijn ontwikkeld in samenwerking met the European Council for High Ability (ECHA) en is door ontwikkeld.
Beide opleidingen geven een Europese certificering.
Kosten RITHA Specialist (duur 18 maanden): €7500,-
Kosten RITHA Practitioner (duur 12 maanden): €5600,- excl. l
LICH (Landelijk Informatiecentrum Hoogbegaafdheid)
https://www.lich.nl/cursus-hoogbegaafdheid/
In een driedaagse cursus wordt een basis gelegd in het signaleren van hoogbegaafdheid, het begeleiden van begaafde kinderen, het herkennen van onderpresteerders en faalangstige kinderen en het schrijven van beleid en opzetten van een plusklas.
Kosten: €500,-
Sterk in hoogbegaafdheid
Sterk in hoogbegaafdheid biedt een opleiding tot hoogbegaafdheidscoördinator aan evenals losse cursussen en workshops.
Kosten: afhankelijk van de vraag
Novilo Talentontwikkeling in de praktijk
https://www.novilo.nl/opleidingen/
Novilo biedt verschillende één-jarige opleidingen aan, evenals specialisatiemodules en cursusaanbod op school.
Kosten: verschillend afhankelijk van de cursus/opleiding
OnderwijsAdvies
https://www.onderwijsadvies.nl/opleidingen/opleiding-tot-specialist-begaafdheid-en-excellentie/
OnderwijsAdvies geeft een 10-daagse opleiding tot Specialist Begaafdheid en Excellentie.
Een globale basiskennis over (hoog)begaafdheid is verondersteld.
Kosten: €1650,-
Leernetwerken
Vanaf het schooljaar 2020/2021 hebben wij het leernetwerk hoogbegaafdheid van PCPOW vanuit het Steunpunt Hoogbegaafdheid van SPOW overgenomen. De leernetwerken die vanuit het Steunpunt worden georganiseerd zijn bedoeld voor elke onderwijsprofessional in het Westland die zijn/haar kennis wil vergroten op het gebied van hoogbegaafdheid.
De leernetwerken zijn vrij toegankelijk. We hopen dat het volgen van deze leernetwerken bijdraagt aan het vergroten van kennis en expertise op het gebied van hoogbegaafdheid en dat het daarnaast mensen motiveert om met elkaar in gesprek te gaan over leerlingen met kenmerken van hoogbegaafdheid om zo kennis te delen, van elkaar te leren en het onderwijs aan leerlingen met kenmerken van hoogbegaafdheid beetje bij beetje passender te maken. De data van de leernetwerken vind je hier Agenda – SPOW
Bovenbestuurlijke Plusklas Eureka!
Eureka! is een uitspraak die betekent: Ik heb het gevonden!
De pilot bovenbestuurlijke plusklas ‘Eureka!’ is schooljaar 2021-2022 gestart. De naam ‘Eureka!’ verwijst naar verschillende eureka-momenten die we willen creëren in de plusklas. We streven ernaar dat leerlingen voor zichzelf eureka-momenten tegen gaan komen en daarmee zichzelf en hun leerstijl beter leren kennen waardoor ze op hun eigen school weer beter tot ontwikkeling kunnen komen.
De groep die in schooljaar 2021-2022 is gestart betreft een pilot-groep. Dit wil zeggen dat dit de eerste groep is die van start gaat en dat zeer regelmatig zal worden geëvalueerd met het steunpunt HB, leerlingen, IB’ers, leerkrachten en ouders. De nauwe samenwerking met de scholen van de deelnemende leerlingen is hierbij essentieel. Aan de hand van de evaluaties zal in kaart worden gebracht óf SPOW een BBP zal blijven faciliteren en zo ja, hoe deze zal worden vormgegeven en welke wijzigingen eventueel noodzakelijk zijn. Er is met betrokkenen uit het veld uitvoerig nagedacht over de invulling van de BBP Eureka! en dit zullen we blijven doen. Wel vraagt het een stuk betrokkenheid van de ouders, leerkrachten en IB’ers om de BBP Eureka! vanuit verschillende perspectieven te kunnen evalueren en samen tot een succes te maken.
Voor wie is de BBP Eureka! bedoeld?
Op de eigen school is al een compact en verrijkt aanbod voor de (hoog)begaafde leerling die aan de BBP Eureka! wil deelnemen, maar door uiteenlopende redenen wordt de leerling belemmerd om hier optimaal gebruik van te kunnen maken; denk aan faalangst, mindset, motivatie, doorzettingsvermogen, executieve functies etc.
In dit traject zal aan persoonlijke doelen op deze gebieden worden gewerkt. Het programma dat wij aanbieden in de BBP Eureka! is het middel om hieraan te kunnen werken. Dit gaat uiteraard wel op een manier die bij het denkniveau van de leerling past en die hem/haar prikkelt om ervoor te gaan. Zo besteden we aandacht aan executieve functies, zullen projecten worden opgezet en wordt elke dag afgesloten met evaluatie en reflectie. Deelname aan de BBP Eureka! biedt leerlingen ook de kans om leeftijdsgenoten te leren kennen die wellicht tegen dezelfde uitdagingen aanlopen als zijzelf, dit kan voelen als herkenning: ‘Eureka!’.
Als een leerling zijn/haar persoonlijke doelen heeft bereikt zal hij/zij het traject bij de BBP Eureka! afsluiten. Dit kan op meerdere momenten in het jaar zijn, waardoor de leerling eigenaarschap over zijn/haar leerproces houdt en zich in zijn/haar eigen tempo kan ontwikkelen. Hierdoor kunnen er gedurende het schooljaar plekken vrij komen voor andere leerlingen die dan kunnen instromen. In het programma wordt hiermee rekening gehouden.
Aanmelding
Aanmelding verloopt in eerste instantie via de intern begeleider die een criterialijst invult, waarna het steunpunt HB bekijkt of het aanbod van de BBP Eureka! passend is voor de leerling. Als dit zo blijkt te zijn krijgt de intern begeleider bericht of er plek is of dat de leerling voorlopig op de wachtlijst staat. Naast volgorde van aanmelding wordt er door het steunpunt HB ook rekening gehouden met de groepssamenstelling van de BBP Eureka!. Wanneer er plek is voor de leerling kunnen ouders de aanmelding officieel maken door het aanmeldformulier in te vullen en te ondertekenen. Het aanmeldformulier ontvangen zij van de intern begeleider.
Criteria aanmelding voor de pilot in schooljaar 2021/2022
- De leerling zit in groep 4, 5 of 6.
- In de klas is op meerdere gebieden compacte leerstof aangeboden
- In de klas is verrijkingsstof aangeboden
- Ondanks de aangeboden compacte en verrijkte leerstof blijkt dit niet voldoende te zijn
- Er is geen sprake van dubbel bijzonderheid
- De leerkracht en intern begeleider van de leerling staat open voor samenwerking en regelmatige uitwisseling met de leerkrachten van de BBP Eureka! op de woensdagmiddag.
Startgesprekken
Voor een eerste kennismaking en om persoonlijke doelen op te kunnen stellen zullen startgesprekken worden gevoerd met leerling, ouder(s)/verzorger(s), leerkracht(en) van de basisschool, intern begeleider, Steunpunt HB en leerkracht(en) van de BBP Eureka!
Wanneer zijn de lessen?
Elke woensdag van 8.30-12.30u. De inloop is tussen 8.20-8.30u. De eerste les is op woensdag 15 september 2021 gestart.
Wie zijn de leerkrachten?
Birgit Toussaint en Barbara Caro.
Waar?
Adelaarshorst 23, 2675 WJ Honselersdijk, in een lokaal in de Openbare Daltonschool.
Vragen?
Voor vragen over de BBP Eureka! kun je een mail sturen naar steunpunthb@spow.nl
Materiaal
Er is veel materiaal op het gebied van hoogbegaafdheid op de markt. Boeken, spellen, verrijkingsmateriaal, digitale mogelijkheden etc. Hier volgen materiaal tips. Mis je iets waar je positieve ervaringen mee hebt, laat het weten aan het steunpunt HB via steunpunthb@spow.nl.
Je fantastisch elastische brein
‘Je fantastisch elastische brein’ is een kinderboek. Het legt op een kindvriendelijke manier uit hoe het brein werkt en het legt de nadruk op de groei daarvan door te oefenen. Dit boek kan je goed lezen met een leerling met een fixed mindset, bang is om fouten te maken en/of een leerling die nog niet heeft ervaren dat oefenen zinvol is, omdat je daar beter van wordt.
Feedback is fantastisch
‘Feedback is fantastisch’ is een boek over het ontvangen en geven van feedback en daar gepast op reageren. Het is een boek geschreven voor kinderen. Je leest over de beleving van een jongen, die niet goed kan omgaan met feedback en daardoor sociaal onhandig reageert op leeftijdsgenoten en de leerkracht. Je kan dit boek goed lezen met een leerling, die niet altijd handig reageert in sociale situaties. Naar aanleiding van dit boek kan je in gesprek over sociale situaties of feedback die je als leerkracht geeft waar de leerling ook moeilijk mee om kan gaan. Het kan de leerling inzicht geven in zijn/haar eigen invloed in situaties.
De droomdenker
‘De droomdenker’ is een boek voor kinderen vanaf 5 jaar. Kinderen vanaf 7 jaar kunnen het zelf lezen. Het is een lees- en werkboek. Er wordt geschreven over de gedachten van een jongen in de klas, hoe hij de leerkracht niet begrijpt en gedachten met hem aan de haal gaan. Door deze dagdromen lijkt het alsof hij niet oplet en komt hij in ongemakkelijke situaties terecht. Een handig boek om met leerlingen te lezen die vaak lijken te dromen, niet opletten, opdrachten niet goed lijken te begrijpen etc. De opdrachten tussendoor kunnen helpen deze leerling beter te begrijpen en daarover in gesprek te gaan. Kinderen kunnen zichzelf hierdoor ook beter gaan begrijpen.
IK en hoogbegaafdheid, inzicht in jezelf
Dit boek is een werkboek. Er is naast het lezen van de teksten ruimte voor het kind om dingen in het boek te schrijven of tekenen. Ook staan er stellingen in het boek waar je antwoord op kan geven om op die manier meer inzicht in jezelf te krijgen. In zes hoofdstukken wordt verteld wat bij hoogbegaafdheid past. Verder staan er tips, spelletjes en opdrachten in. Kinderen kunnen zelfstandig aan de slag met dit boek, maar het is juist ook waardevol dit met kinderen samen te doen zodat ze hun mening, gedachten of ideeën kunnen delen. Daarnaast geeft het de leerkracht inzicht in het kind.
De hoogbegaafdheid survivalgids
Vergelijkbaar met ‘IK en hoogbegaafdheid, inzicht in jezelf’ is dit boek ook geschreven om kinderen inzicht in zichzelf te geven. In begrijpelijke taal wordt uitgelegd wat hoogbegaafheid is, gebaseerd op het denk-luik en het zijns-luik van hoogbegaafdheid. Hoewel het boek speciaal voor kinderen is geschreven, is het ook leerzaam voor volwassenen, die werken met deze kinderen. Kinderen kunnen dit boek zelfstandig lezen. Door het samen met het kind te lezen kan je over het onderwerp in gesprek gaan, leer je het kind beter kennen en ervaart het kind dat je hem/haar wil begrijpen.
Gelukkig HB kids
‘Gelukkig HB kids’ zijn vraagkaarten. De vragen zijn verdeeld over zes onderwerpen. De onderwerpen hebben betrekking op gedachten en gevoelens behorend bij hoogbegaafheid, namelijk: ‘mindset en hb’, ‘emotionele gevoeligheid en hb’, ‘beeldende gevoeligheid en hb’, ‘zintuigelijke gevoeligheid en hb’, ‘fysieke gevoeligheid en hb’ en ‘intellectuele gevoeligheid en hb’. De kaarten kunnen goed gebruikt worden om in gesprek te gaan met kinderen. Daarnaast betrek je ze in hun eigen leerproces.
Kwaliteitenspel
Het ‘Kwaliteitenspel’ bestaat uit 140 kaarten met persoonlijke eigenschappen. De ene helft zijn kwaliteiten (prettige eigenschappen) en de andere helft zijn vervormingen (onprettige eigenschappen). De handleiding beschrijft 4 spelvormen, de eerste 3 zijn bestemd voor groepen of teams, de laatste spelvorm is geschikt voor individuele coaching of om alleen te spelen. Vanuit het inzicht in kwaliteiten en vervormingen van een kind uit je klas en het zelfinzicht van het betreffende kind kan hij/zij worden geholpen de kwaliteiten in te zetten en te werken aan de vervormingen.
Taxonomie van Bloom in de praktijk
‘Taxonomie van Bloom in de praktijk’ is een waaier met de zes niveaus van de taxonomie van Bloom. Elk niveau heeft een korte uitleg, voorbeelden van wat een kind moet doen op dat niveau, voorbeelden van producten en vragen die je kunt stellen. De waaier kan worden toegepast als praktisch hulpmiddel bij de ontwikkeling van lesmateriaal en activiteiten en is helpend om opdrachten te ontwerpen of aan te passen.
Taxonomie van Bloom in de praktijk van de kleuterklas
‘Taxonomie van Bloom in de praktijk van de kleuterklas’ is een waaier specifiek voor in de kleuterklas. Ook in deze waaier wordt elk niveau van de taxonomie van Bloom beschreven, maar dan aangepast aan de kleuterleeftijd.
Hoogbegaafdheid. Tips en strategieën bij de hand
‘Hoogbegaafdheid. Tips en strategieën bij de hand’ is een hulpwaaier over hoogbegaafdheid voor professionals in het regulier en speciaal basis- en voortgezet onderwijs. De hulpwaaier kan worden gebruikt als aanvulling op allerhande benaderingen, die tegemoetkomen aan de individuele behoefte van leerlingen met hoogbegaafdheid. In de waaier vind je informatie, tips en uitleg over vraagstukken die je tegen kan komen bij hoogbegaafdheid. Voor leerkrachten zal vooral het onderdeel ‘hoogbegaafdheid op school’ interessant zijn.
Wijzer in executieve functies
‘Wijzer in executieve functies’ bestaat uit een handleiding, spellenkaarten en een kijkkaart. Het is een praktisch en preventief hulpmiddel om de executieve functies bij basisschoolleerlingen te versterken. De spellen vragen geen voorbereiding en kunnen tussendoor als energizer gespeeld worden. Op de kijkkaart staan vier vragen die je als leerkracht helpen om te observeren tijdens het spel. Voor een leerling met hoogbegaafdheid kan dit een laagdrempelige manier zijn om bepaalde executieve functie te oefenen, de rest van de klas profiteert mee en als leerkracht kan je je observatie expliciet op de betreffende leerling richten.
Er bestaan 2 varianten: groep 1-4 en groep 5-8
Werkboek Mindset
‘Werkboek Mindset’ is voor begeleiders, leerkrachten en ouders van kinderen tussen de 7 en 12 jaar oud. Het werkboek gaat uit van de mindset theorie van Carol Dweck. Er wordt uitleg gegeven over de mindset, de relatie met hoogbegaafdheid en leerproblemen, de invloed daarvan en de leerkuil. In het werkboek staan daarnaast tips voor het pedagogisch klimaat en 7 lessen die kinderen helpen een groeimindset te ontwikkelen. De lessen kunnen individueel met kinderen worden gedaan wanneer ze een hardnekkig vaste mindset hebben. Het is ook mogelijk om de lessen in een klein groepje te doen.
Profielen van begaafde en getalenteerde leerlingen
Betts en Neihart onderscheiden zes gedragsprofielen van begaafde en getalenteerde leerlingen. Leerlingen passen niet altijd in één van de profielen en hebben mogelijk gedragskenmerken van meerdere profielen. Deze profielen kunnen helpen bij het herkennen van gedrag van begaafde en getalenteerde leerlingen. In het bijgevoegde document staat niet alleen het gedrag beschreven, maar ook de behoeften van de leerling, tips voor ondersteuning/begeleiding thuis en tips voor ondersteuning/begeleiding op school.
Download de “Profielen van begaafde en getalenteerde leerlingen” pdf
Versnellingswenselijkheidslijst CBO Nijmegen
De ‘VersnellingsWenselijkheidsLijst (VWL)’ is ontwikkeld om leerkrachten en andere betrokkenen te ondersteunen in de beslissing een leerling al dan niet vervroegd naar een volgende groep te laten gaan (halverwege het schooljaar) c.q. een groep te laten overslaan (aan het eind van het schooljaar). De lijst kan gebruikt worden vanaf de kleuterleeftijd. Gediagnosticeerde hoogbegaafdheid is geen voorwaarde om voor een leerling de VWL in te vullen.
Download de “Versnellingswenselijkheidslijst CBO Nijmegen” pdf
Lijst verrijkinsmaterialen per vakgebied
Download de “Lijst verrijkinsmaterialen per vakgebied” pdf
Contact
Voor vragen aan het steunpunt HB kunt u een mail sturen naar steunpunthb@spow.nl
Regiocoördinator hoogbegaafheid regio ’s-Gravenzande – Hoek van Holland
Bianca Vermaas*
Bianca.Vermaas@rvko.nl
Regiocoördinator hoogbegaafheid regio Maasdijk – Maasland – de Lier
Nienke van Heijningen
mvanheijningen@juliana.pcpow.nl
Regiocoördinator hoogbegaafheid regio Monster Poeldijk
vacature
Regiocoördinator hoogbegaafheid regio Naaldwijk – Honselersdijk
Alice Türegün
alice@odschool.nl
Regiocoördinator hoogbegaafheid regio Wateringen – Kwintsheul
Lisette Kuijpers
ecpkuijpers@gmail.com
Klik hier voor downloads Steunpunt HB