Netwerkbijeenkomst Normaliseren van gedrag en inclusief onderwijs

15 november 2023

Op 14 november 2023 vond de eerste netwerkbijeenkomst van SPOW van dit schooljaar plaats. Bedoeld voor intern begeleiders, directeuren en andere geïnteresseerden, zoals onze netwerkpartners binnen de gemeenten en de jeugdhulp.

Het welkom en de korte update vanuit directeur-bestuurder Mattanja Kats lieten gelijk goed zien waarom het thema vandaag normaliseren van gedrag en inclusief onderwijs was. Een thema dat duidelijk naar voren komt in het samenstellen van het nieuwe ondersteuningsplan.

Good practices.

Het eerste deel van de ochtend werd besteed aan een aantal good practices van directeuren van verschillende scholen.

Kindcentrum De Kroevendonk – Geloven in ontwikkeling, altijd!
Teun Dekker – Directeur-bestuurder

“Wij zitten sinds oktober 2023 in een nieuw gebouw, daar hebben we mooie dingen als een snoezelruimte, goed geluid en een motorische ruimte. Maar dat is niet waarom we een inclusieve school zijn. We zijn 20 jaar geleden gestart met het idee; we willen dat alle kinderen uit de wijk welkom zijn. We weten niet hoe (dat weten we nog steeds niet helemaal), maar we gaan het gewoon doen.”

School met de Bijbel – Met elkaar voor ieder kind!
Wico Blokland – Directeur en groepsleerkracht

“Wij hebben in Noordeloos 1700 inwoners en 150 kinderen. Alle 150 kinderen zitten allemaal bij ons op school, inclusief de kinderen met een handicap of syndroom, de 13 leerlingen van de openbare school die moest sluiten, de kinderen die in een ander dorp naar de reformatorische school gingen, en de kinderen van nieuwkomers die in ons dorp kwamen wonen. Dit gaat niet zonder slag of stoot, maar met veel gesprekken, leren en aanpassen.”

De Korenaar – Ik mag er zijn!
Berdi de Jonge – van Kraaij – Directeur

“Wij wilden dat alle kinderen in de wijk ook bij ons op school konden komen. We zijn ooit begonnen met drie kinderen met het Syndroom van Down. Inmiddels hebben we een brede, diverse groep leerlingen uit de wijk die bij ons op school onderwijs krijgen en meedoen aan een breed kosteloos naschools programma Sociale inclusie gaat samen met cognitieve inclusie. Inclusief onderwijs leidt tot minder ervaren werkdruk in ons hele team.”

De lessen die bij alle drie de scholen terug te horen waren:

  • Start met de mindset. Ga kijken naar kwaliteiten en niet naar gebreken of stoornissen. Alle kinderen zijn welkom.
  • Ga het gewoon doen, het begint bij dat eerste ene kind uit de wijk
  • Betrek ook het KDV, de BSO, de gemeente en de jeugdhulp
  • Het gebouw is niet voorwaardelijk. Een nieuw of ander gebouw is altijd fijn, maar je kunt ook starten zonder.
  • Leerkrachten en alle andere teamleden doen het niet alleen. We doen het samen.
  • Haal specialismen in je school, door ze extern te halen of opleiding te bieden
  • Geloof in je eigen ontwikkelkracht, durf ruimte te pakken, je kan niet alles goed doen, thuis lukt het ook niet altijd, dus waarom op school wel.
  • Je bent nooit klaar. Je blijft stappen zetten.
  • Wees creatief (en transparant) ten aanzien van de financiën. Het is een puzzel. Vraag waar het kan subsidie aan. Na 2,5 jaar gesprekken voeren heeft De Korenaar een vast bedrag bij gemeente voor jeugdhulp in school.
  • Inclusief onderwijs is minder werkdruk en een meer sociale school
  • Het begint met een kleine stap, als je klein begint kom je er vanzelf.

Werksessies
Na de pauze werd de groep opgedeeld voor twee interactieve werksessies voor de doelgroepen die aanwezig waren:

De rol van schooldirecteuren bij inclusief onderwijs
Voor schooldirecteuren was er intercollegiale consultatie De schooldirecteuren gingen in gesprek met Teun Dekker en Berdi de Jonge-van Kraaij over de rol en positionering van de schooldirecteur binnen inclusief onderwijs.
In de groep schooldirecteuren, waar ook een aantal netwerkpartners bij aansloot, was er ruimte om met de sprekers uit het ochtenddeel te sparren over inclusief onderwijs. Vanuit het vragenrondje langs de directeuren en partners in de regio Westland kwamen vier belangrijke onderwerpen terug.

  1. Hoe start je met het veranderen van de mindset binnen je school en je team?
  2. Hoe ga je om met financiering?
  3. Hoe zoek je samenwerking met partners, gemeente, ouders en jeugdhulp?
  4. Zijn er ook grenzen en wat doe je als je die bereikt?

Ook deze vragen en onderwerpen werden allemaal weer voorzien van praktische handvatten, voorbeelden en tips door de sprekers van de ochtend. Waarbij de belangrijkste tip telkens lijkt te zijn, begin met het eerste kind en ga het gewoon doen!

De rol intern begeleiders bij het normaliseren van gedrag
In de werksessie van de IB’ers stond de rol van de intern begeleider bij het normaliseren van gedrag centraal. Zij gingen rondom een casus met elkaar in gesprek onder leiding van Sonja de Lange, onderwijsadviseur en HGW-specialist. De insteek van deze sessie was dat gedrag van een kind ontstaat vanuit een wisselwerking tussen kindkenmerken én omgevingskenmerken. De IB’ers gingen met elkaar in gesprek rondom een casus over een leerkracht en een leerling. In groepjes bespraken zij wat er opviel aan de casus en hoe zij zouden handelen in deze situatie. Vervolgens werd besproken hoe aan de hand van een observatie in de groep en gesprekken met de leerkracht en de leerling aanknopingspunten gevonden kunnen worden om mee aan de slag te gaan, waarbij zowel gekeken wordt naar de behoefte van het kind en de behoefte van de leerkracht. Welke vaardigheid heeft een kind nog te leren om tot gewenst gedrag te komen en hoe kan de leerkracht de leerling daarbij ondersteunen?

Sonja sloot af met het benadrukken van het belang van een goede relatie tussen een leerkracht en een leerling: “De relatie tussen de leerkracht en de leerling is belangrijk. Een negatieve relatie leidt tot antisociaal of teruggetrokken gedrag en weinig betrokken taakgedrag. Een positieve relatie biedt de leerling emotionele ondersteuning en veiligheid en motiveert de leerkracht om extra te investeren in de ondersteuning van die leerling.”

Afsluiting
Natuurlijk was er, voor degenen die tijd hadden, de mogelijkheid om af te sluiten met een lunch. Al met al was het weer een interessante en inspirerende netwerkochtend met opnieuw een fijne opkomst van alle scholen in onze regio.
Benieuwd naar onze volgende netwerkbijeenkomsten of andere events? Bekijk dan snel de website van SPOW voor meer informatie: https://spow.nl/agenda/